Hanak ilcesi

HANAK iLCESi'NiN CUMHURiYET ÖNCESi  TARiHi

Hanak’ in kurulusu M.Ö. 680 yillarina dayanir. Kuzeyden gelen SAKA Türk oymaklari Ulgar Gecidi’ ni asinca etrafi daglarla cevrili, pinarlari ve caylari olan genis bir düzlük yeri görüp konaklama yeri olarak secmislerdir.

Hanak adi; Kipcak/ Kuman Türkleri’ nin KANAK oymagindan kalmadir. Oguz agzi ile KHANAKH’ dir. Ancak bu isim tarih boyunca KHONAK(q Konak) anlaminda kullanilmistir. Motorlu ulasim araclarinin icadindan önce Posof’ la Ardahan veya Caldir arasindaki yolculuklari her zaman Hanak’ ta konaklamayi gerektirmistir.
Hanak, Cografi konumu geregi tarih boyunca bircok kez istila edilerek Beylikler ve imparatorluklar arasinda el degistirmistir.

Hanak halki SAKA (iskit) Türklerinin GAGU adli hükümdarlar boyuna mensuptur. Günümüzde ise lehce ve sivelere, giyim kusama anlatilan Oguz Destanlarina , Köroglu Boylari’ na, Dede Korkut Hikayeleri’ ne bakilirsa Hanak’ ta KiRiM- KiPcAK-KUMAN-TÜRKiSTAN-DAGiSTAN-AZERBAYCAN ve ANADOLU Türklügü’ nün bir arada yasadigi acikca görülür.

Zaten muhtelif yerlerdeki ziyaretler: Harosman ve Vel Magaralari, Oguz Dagi Efsanesi, Eski cag sehir kalintisi Balvana ( Balyurdu) ve Kirnav Kalesi birer mühür gibi Türk izleri tasimaktadir.

Hanak M.S. 430 yilinda islam fetihleriyle islamiyeti kabul etmistir.

Alparslan’ in dogudaki fetihleriyle Hanak, 1064 yilinda Selcuklu imparatorlugu’ na katiliyor.

1153 Yilinda Kipcak ve Gürcülerin isgaline ugruyor.

1406 Yillarinda Karakoyunlular’ in yönetimine giriyor.

1467 Yilinda Akkoyunlular yönetimi hakim oluyor. Bu dönemde yazlik odalarin ön cephesindeki tas oyma- kabartma kocbasi motifleri, ahir ve mereklerin ( samanlik) üstüne atilan büyük agaclarin kocbasi adi ile anilmasi ve kullanilmasi Karakoyunlu ve Akkoyunlu’larin Hanak’ ta itkin izler biraktigini göstermektedir.

1502 Yilinda Safaviler hakimiyetine giriyor.

1578’ de Kanuni’ nin torunu III. Murat devrinde Serdar Lala Mustafa Pasa komutasinda gelen 100 bin kisilik Osmanli Ordusu tarafindan Ardahan, Posof,Ahiska ile birlikte Hanak’in da Osmanli imparatorlugu’na katilmasi ve uzun süre sulh- sükun icinde kalmasi.

1828 Yilinda ilk Rus isgali,

1855 Yilinda ikinci Rus isgali,

1877 - 1878 (98 Harbi) yenilgisinde sonra 3 Mart 1878’ de Yesilköy Antlasmasi ile savas tazminati olarak Kars, Ardahan, Batum’ la birlikte Hanak’ ta Rusya’ ya birakilmistir.

1915 ve 1917’ da Hanak civarindaki köylerde Ermeniler cocuk, genc, kadin ve yasli demeden genis capli bir soykirim yapmislardir.

30 Ekim 1918’ de Mondros Müterakisi’ nden sonra Ordumuzun geri cekilmesi üzerine Mart 1919’ da Gürcü istilasina ugramistir.

30 Ekim 1920’ de Kazim KARABEKiR Pasa Kumandasindaki 15.Kolordu’ nun Kars’i kurtararak Yeni Türkiye’mizin ilk Askeri Zaferini kazanmasindan sonra 22 Subat 1921’ de Gürcistan Cumhuriyetine tarihi haklarimizi iceren bir ültimatom verilmesi, hatta gerekirse Ardahan, Artvin ve Posof’ un savasla kurtulacagi bildirilmesi üzerine, Bolsevik tehlikesi karsisinda bulunan Gürcistan Cumhuriyeti’ nin bir gün icinde olumlu cevap vererek cekilmeyi kabul etmesi üzerine 8. Alaya bagli müfrezelerimiz fazlaca kan dökülmeden 23 Subat’ ta Ardahan ve 1 Mart’ ta Hanak ve cevresine girerek halkla kucaklasmistir.

Ardahan ilcesine bagli olan Hanak 1958’ yilinda ilce olmustur. ilce olunca Posof ilcesine bagli olan Damal bucagi 1958 yilinda Hanak ilcesine baglanmistir. Damal’ in baglanmasiyla Hanak ilcesinin Yukari Hanak ( Atalar Mahallesi) Asagi Hanak ( Selamverdi Mahallesi) iki mahalle Damal ve Ortakent bucaklari ile birlikte 42 birim iken 1992 yilinda Ardahan il olmasiyla Damal Bucagi ilce oldu. Damal ilcesine 15 köy baglandi.Müteakiben Damal ilcesine baglanan Yamcili, Sulakcayir ve Yünbüken köyleri tekrar Hanak ilcesine baglanarak, toplam köy sayisi 29’a ulasip ayrica ilcemize bagli 1 adet Belde Belediyesi mevcuttur.Belde Belediyemiz Ortakent’tir.

Mese Ardahan adiyla bilinen DOGU ANADOLU’NUN kuzey dogusunda yer alan Hanak Ardahan’ in sirin bir ilcesidir. Kuzeyinde Damal ilcesi, güneyinde Ardahan ili, dogusunda Cildir ilcesi ve batisinda Savsat ilcesi ( Artvin) ile cevrili olup, 500.000km2 yüzölcümlü deniz seviyesinden 1820 metre yüksek Ardahan iline 26 km. uzaklikta Posof, Damal ve Ardahan araisinda köprü vazifesi görmektedir.

Köylerin yollari stabilize olup her köye ulasim rahatlikla yapilmaktadir. Tüm köylerimizle haberlesme olanagi mevcuttur. Köylerimizde dahil olmak üzere su sikintisi büyük cogunlukla cözüme kavusturulmustur.